Εγκύκλιοι

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ

«Ἰδού καιρός εὐσπρόδεκτος, ἰδού καιρός μετανοίας. Ἀποθώ­μεθα τά ἔργα τοῦ σκότους, καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός». (Ἰδιόμελο τῶν Ἀποστίχων Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Μέ τήν φιλάνθρωπον χάριν τοῦ Θεοῦ εὑρισκόμεθα σήμερα γιά μία ἀκόμη φορά στό κατῶφλι τῆς ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Αὐτή ἡ ἁγία περίοδος τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μας χρόνου μᾶς προετοιμάζει πνευμα­τικῶς γιά τήν βίωση τῶν μεγάλων καί κοσμοσωτηρίων γεγονότων τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως του Κυρίου μας. Δικαίως ὁ ἱερός τῆς Ἐκκλη­σίας μας ὑμνογράφος, δανειζόμενος τά θεόπνευστα λόγια τοῦ με­γάλου Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου (Β’ Κορ. 6, 2) ὀνομάζει τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή ὡς καιρό εὐσπρόδεκτο, τουτέστιν κατάλληλο, δόκιμο, ἐνδε­δειγμένο χρόνο γιά νά βάλουμε μία νέα ἀρχή στόν πνευματικό μας ἀγῶ­να. Αὐτός ὁ ἀγῶνας μας ἔχει στόχο καί σκοπό. Τήν ἕνωσή μας μέ τόν Θεό. Ἡ θεοκοινωνία εἶναι ἕνα γεγονός θεανθρώπινο, μία ποιότητα ἐλευθερίας καί ἀγάπης. Ὁ Θεός καλεῖ τόν ἄνθρωπο σέ κοινωνία μαζί Του, καί ὁ ἄν­θρωπος ἀνταποκρίνεται ἤ ὄχι σέ αὐτό τό κάλεσμα. Μετά τήν ἐνανθρώπη­ση τοῦ Κυρίου μας ὁ χρόνος τῆς παρούσης ζωῆς, μοναδικός καί ἐξαιρετικά πολύτιμος γιά τόν καθένα μας, ἐξαγιάζεται, φωτίζεται καί ἐντάσσεται στό σχέδιο τοῦ φιλευσπλάχνου Θεοῦ γιά τήν σωτηρία καί ἀκεραιοποίηση τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτός ὁ χρόνος στό σύνολό του ἀποτελεῖ ὅμως καί στάδιο ἀγωνισμάτων πνευματικῶν, καθάρσεως, ἁγιασμοῦ καί προετοιμασίας γιά τήν ὑποδοχή τῆς Ἡμέρας τοῦ Κυρίου. Ὁ χρόνος ἁγιάζεται ἀπό τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία μας, ἡ ὁποῖα ὡς τό μυστήριο τῆς φανερώσεως καί παρουσί­ας τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο, ἱεροποιεῖ τόν χρόνο καί τόν συνδέει μέ τό μυστή­ριο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.

Ἡ ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι ὁ κατ’ἐξοχήν εὐπρόσδε­κτος καιρός πού φωτίζεται καί χαρακτηρίζεται ἀπό τήν μεγάλη ἀρετή τῆς μετανοίας. Ζώντας στόν χρόνο τῆς χάριτος καλούμεθα νά ἀξιοποιήσουμε τά σωτήρια δῶρα τῆς θείας ἀγάπης στήν ζωή μας καί διά τῆς θεοδωρήτου μετανοίας νά ἀνανεώσουμε τίς βαπτισματικές μας ὑποσχέσεις, νά ἀσφα­λίσουμε τίς χαρισματικές δωρεές πού ἐλάβαμε ὡς μέλη τοῦ Παναγίου Σώ­ματος τοῦ Κυρίου μας, τῆς Ἐκκλησίας, νά καθαρισθοῦμε ἀπό τούς ρύπους τῆς ἁμαρτίας, νά ἐλκύσουμε καί νά μονιμοποιήσουμε στήν ζωή μας τήν σώζουσα καί θεραπεύουσα θεία χάρι. Λέγει ὁ Μέγας τῆς Καισαρείας Ἱε­ράρχης, ὁ θεῖος Βασίλειος, χαρακτηριστικῶς καί τά παρακάτω: «Οὗτος ὁ αἰών τῆς μετανοίας, ἐκεῖνος τῆς ἀνταποδόσεως, οὗτος τῆς ἐργασίας, ἐκεῖ­νος τῆς μισθαποδοσίας, οὗτος τῆς ὑπομονῆς, ἐκεῖνος τῆς παρακλήσεως». Αὐτό τό πνεῦμα καί τό ἤθος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ὡς ἀκένωτη πηγή διδαχῆς, παρακλήσεως καί θεραπείας διαποτίζει μέ τά ζωηφόρα να­ματά της ὁλόκληρη τήν ζωή μας. Ὁ Θεός καλεῖ ὅλους μας σέ κοινωνία μα­ζί Του. Ὅμως οἱ ἄνθρωποι φέρουμε μέσα μας τήν ροπή πρός τήν ἁμαρτία, τόν ἕτερο νόμο πού ἀντιστρατεύεται μέ πεῖσμα τόν Νόμο τοῦ Θεοῦ. Τό φάρμακο αὐτῆς τῆς θλιβερῆς ροπῆς εἶναι ἡ μετάνοια. Ἡ μετάνοια, ὡς πνευματικός ὅρος καί ποιότητα ζωῆς ἐκφράζει μία ἐσωτερική μεταστρο­φή, τήν ἀλλαγή τοῦ νοῦ καί τοῦ φρονήματός μας, ἐνῶ ἡ συναφής ἔκφρα­σις ἐπιστροφή δηλοποιεῖ μιά πρακτική περισσότερο συμπεριφορά καί ἐνέργεια. Αὐτό τό γεγονός μᾶς ἐξηγεῖ ὁ θεῖος ὑποφήτης τῆς μετανοίας, ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ συγγραφεύς τῆς Κλίμακος, λέγων: «Μετάνοια ἐστίν ἀνά­κλησις βαπτίσματος… Μετάνοια ἐστί συνθήκη πρός Θεόν δευτέρου βίου… Μετάνοια ἐστί συνειδότος καθαρισμός». Ἡ μετάνοια εἶναι γιά τόν χρι­στιανό μόνιμη στάση ζωῆς, ἄθλημα ἐλευθερίας, θεμέλιο τοῦ πνευματικοῦ του ἀγῶνος, μαρτυρία καί φανέρωση τοῦ ἤθους του. Ἡ μετάνοια καί ἡ ἐ­πιστροφή ἔχουν ἕνα διπλό στόχο. Πρῶτον μέν τήν ἀπομάκρυνσή μας ἀπό τήν ἁμαρτία πού ὡς μία πραγματικότητα, μέ λογισμούς, λόγους καί ἔργα ἐ­νεργουμένη, συνιστᾶ μία θρασύτατη ἐναντίωση πρός τό θέλημα τοῦ Θε­οῦ. Ἡ ἁμαρτία εἶναι μία βαρύτατη πνευματική νόσος πού ἀρρωσταίνει τόν ἄνθρωπο. Ὁ ἀγώνας μας πρέπει νά εἶναι συνεχής γιά νά ἀποτινά­ξουμε τά ἔργα τοῦ σκότους, τούς ἐμπαθεῖς λογισμούς, τίς ἐφάμαρτες πράξεις. Δεύτερος στόχος αὐτοῦ τοῦ ἀγῶνος μας εἶναι νά ἐνδυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός, τήν πανοπλία τοῦ πνεύματος. Αὐτή ἡ πα­νοπλία εἶναι οἱ χριστιανικές ἀρετές μέ τίς ὁποῖες, ἑλκύουμε τήν θεία χάρι στήν ζωή μας. Μέ τήν δύναμη αὐτῆς τῆς θείας χάριτος μποροῦμε νά κα­τανικοῦμε τίς μεθοδεῖες καί τά τεχνάσματα τοῦ πονηροῦ. Ἡ ἁγία μητέρα μας Ἐκκλησία καλεῖ ὅλους μας νά ἐνδυθοῦμε καί πάλιν τό θεῖον «ἔνδυμα», τόν Χριστόν (ἅγιος Συμεών ὁ νέος θεολόγος), ὥστε Ἐκεῖνος νά κατοικήσει μέσα μας καί νά μᾶς καταστήσει Χριστοφόρους, θεοφόρους, ναοφόρους (Ἅγ. Ἰγνάτι­ος Ἀντιοχείας).

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Ἔφθασε ὁ καιρός τῶν πνευματικῶν ἀγώνων. Ἡ ἁγία καί μεγάλη Τεσ­σαρακοστή. Ὁ εὐπρόδεκτος καιρός, ὁ καιρός τῆς μετανοίας. Ἄς τόν ὑποδε­χθοῦμε μέ χαρά καί ἄς τόν ἀξιοποιήσουμε μέ ἀρχοντικό φιλότιμο. Εὔχο­μαι νά μᾶς ἀξιώσει ὅλους ὁ ἅγιος Θεός, μέ τίς φιλόστοργες πρεσβεῖες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς πνευματικῆς μας μητέρας καί τίς φιλάνθρωπες μεσιτεῖες ὅλων τῶν ἁγίων, «τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι, τόν δρό­μον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι, τήν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι, τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλᾶσαι, νικητάς τε τῆς ἁμαρτίας ἀναφανῆ­ναι καί ἀκατακρίτως φθᾶσαι προσκυνῆσαι καί τήν ἁγίαν Ἀνάστασιν». Ὁ Κύριος μετά πάντων ἡμῶν. Ἀμήν.

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ.

Μετ’εὐχῶν πατρικῶν καί πολλῆς ἀγάπης.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος