Δελτίο τύπου – Πρόγραμμα Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν στούς ἱερούς Ναούς τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν (14-4-2021)

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

14-4-2021

Ἡ τοπική μας Ἐκκλησία, ἐκτιμῶσα μέ ποιμαντική εὐαισθη­σία τήν ἐνεστῶσα κατάστασιν, ἕνεκα τῆς πανδημίας Covid-19 καί ἐγκύπτουσα μέ τήν προ­σήκουσα προσοχή καί πνευματική εὐθύνη στόν ζέοντα πόθο τῶν εὐσεβῶν χρι­στιανῶν νά συμμετάσχουν στήν θεία Λει­τουργία καί στίς ἱερές Ἀκο­λουθίες, πού ἀποτελοῦν τήν ἀνεξάντλητη πηγή δυνάμεως, φωτισμοῦ, ἐνισχύσεως καί ἁγιασμοῦ στόν πνευματικό μας ἀγώνα, ἀνακοινώνει ὅτι, γιά λόγους καθαρῶς ποι­μαντικούς, θά τελεσθοῦν στούς ἱερούς Ναούς Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν, Τιμίου Σταυροῦ, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Ἁγίου Δημητρίου, Ἁγίων Μαρίνης καί Ἀντωνίου καί Προφήτου Ἠλιού τῆς πόλεως τῶν Σερρῶν κατά τό ἀμέσως προσεχές διάστημα δύο ἱερές Ἀκολουθίες, ἤτοι:

1) Τήν Παρασκευή 16η Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη Ἀκολουθία τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, ἀπό τίς 5:00 μέχρι στίς 6:30 τό ἀπόγευμα καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 7:00 τό ἀπόγευμα μέχρι στίς 8:30 τό βράδυ.

2) Τήν Πέμπτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν, 18 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη θεία Λειτουργία ἀπό τίς 6:00 μέχρι στίς 8:30 τό πρωΐ (Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου) καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 9:00 μέχρι στίς 10:00 τό πρωΐ (μόνον ἡ θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου).

3) Τήν Κυριακή τῶν Βαΐων, 25 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη θεία Λειτουργία ἀπό τίς 6:00 μέχρι στίς 8:30 τό πρωΐ (Ὄρθρος καί θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου) καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 9:00 μέχρι στίς 10:30 τό πρωΐ (μόνον ἡ θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου).

4) Τήν Κυριακή τῶν Βαΐων, 25 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., τήν Μεγάλη Δευτέρα, 26 Ἀπριλίου ἐ. ἔ. καί τήν Μεγάλη Τρίτη, 27 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη Ἀκολουθία τοῦ Νυμ­φίου ἀπό τίς 5:00 μέχρι στίς 6:30 τό ἀπόγευμα καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 7:00 τό ἀπόγευμα μέχρι στίς 8:30 τό βράδυ.

5) Τήν Μεγάλη Τετάρτη, 28 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη Ἀκολουθία τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου ἀπό τίς 3:30 ἕως 4:30 τό ἀπόγευμα καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 5:00 ἕως στίς 6:00 τό ἀπόγευμα. Ἡ ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Νιπτῆρος θά τελεσθεῖ κανο­νικῶς ἀπό τίς 7:00 τό ἀπόγευμα ἕως στίς 8:30 τό βράδυ.

6) Τήν Μεγάλη Πέμπτη, 29 Ἀπριλίου ἐ. ἔ., ἡ πρώτη θεία Λειτουργία ἀπό τίς 6:00 ἕως τίς 7:30 τό πρωΐ (μόνον ἡ θεία Λειτουργία τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου) καί ἡ δεύτερη ἀπό τίς 8:00 μέχρι στίς 10:00 τό πρωΐ (Ἑσπερινός καί θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου).

Κατ’ αὐτόν τόν τρόπο παρέχεται ἡ δυνατότητα στούς πιστούς νά μην στεροῦνται τοῦ ἐκκλησιασμοῦ καί τῆς προσευχητικῆς τους συμμετοχῆς στίς τόσο μοναδικές καί κατανυκτι­κές Ἀκολουθίες τῶν πρώτων ἁγίων ἡμε­ρῶν τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, λόγῳ τῶν ἐκτά­κτων μέτρων γιά τήν περιστολή τῆς πανδημίας.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Δελτίο τύπου – Πρόγραμμα Αρχιερατικών Χοροστασιών και Θείων Λειτουργιών Μεγάλης Εβδομάδος και Πάσχα 2021

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ ΝΙΓΡΙΤΗΣ

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α
ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΩΝ ΧΟΡΟΣΤΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ 2021

Ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Σερρῶν καί Νιγρίτης ἀνακοινώνονται τά ἑξῆς ἀναφορικῶς μέ τό πρόγραμμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας:

Τήν 28 Ἀπριλίου, ἁγία καί Μεγάλη Τετάρτη, στίς 5:30 τό ἀπόγευμα, ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ. Θεολόγος θά τελέσει τήν ἀκο­λουθία τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου στόν ἱερό Ναό Προφ. Ἠλιού Σερρῶν.

Ἀκολούθως, στίς 7:00 τό ἀπόγευμα, ὁ Σεβ. θά χοροστατήσει στήν ἀκο­λουθία τοῦ ἱεροῦ Νιπτῆρος, πού θά τελε­σθεῖ στόν ἱερό Ναό Ἁγ. Δημητρίου Σερρῶν.

Τήν ἁγία καί Μεγάλη Πέμπτη, 29 Ἀπριλίου, στίς 8:00 τό πρωΐ, ὁ Σεβ. θά ἱερουργήσει στήν θ. Λειτουργία, πού θά τελεσθεῖ στόν ἱερό Καθεδρικό καί Προσκυνηματικό Ναό Ἁγ. Θεοδώρων Σερρών.

Στίς 7:00 τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας, ὁ Σεβ. θά χοροστατήσει στήν ἀκο­λουθία τῶν Ἀχράντων Παθῶν, πού θά τελε­σθεῖ στόν ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Παμμ. Ταξιαρχῶν Σερρῶν.

Τήν ἁγία καί Μεγάλη Παρασκευή, 30 Ἀπριλίου, ὁ Σεβ. θά χοροστατήσει:

α) Στίς 10:00 π.μ. στόν Ἑσπερινό τῆς Ἀποκαθηλώσεως, πού θά τελεσθεῖ στόν ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Παμμ. Ταξιαρχῶν Σερρῶν.

β) Στή 1:00 μ. στήν ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου θρήνου, πού θά τελεσθεῖ στόν χῶρο ἔμπροσθεν τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ Ζωοδόχου Πηγῆς Β’ Κοιμητηρίου Σερρῶν. Ἐφέτος, λόγῳ τῶν εἰδικῶν συνθηκῶν, πού ἐπικρατοῦν καί στήν πατρίδα μας, ἐξαιτίας τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ, δέν θά πραγματοποιηθεῖ ἡ καθιερωμένη λιτάνευση τοῦ ἱεροῦ Ἐπιταφίου στό Κοιμητήριο. Είδικῶς δέ στό Β’ Κοιμητήριο, ὅπου ἀναπαύονται οἱ κεκοιμημένοι, ἐκ τῆς νόσου Covid-19, ἀδελφοί μας, θά ἀναπεμφεῖ εἰδική δέηση γιά τήν ἀνάπαυση τῶν ψυχῶν τους.

γ) Στίς 3:00 μ.μ. στήν ἀκολουθία τῆς Ἀποκαθηλώσεως καί τοῦ Ἐπιτα­φίου θρήνου, πού θά τελεσθεῖ στόν ἱερό Ναό Ἁγ. Κωνσταντίνου καί Ἑλένης Α’ Κοιμητηρίου Σερρῶν, χωρίς λιτάνευση τοῦ ἱεροῦ Ἐπιταφίου.

ε) Στίς 6:00 μ.μ. στήν ἀκολουθία τοῦ Ἐπιταφίου θρήνου, πού θά τελεσθεῖ στόν προαύλιο χῶρο τοῦ ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Παμμ. Ταξιαρχῶν Σερρῶν. Εἰδικῶς γιά ἐφέτος, λόγῳ τῶν εἰδικῶν συνθηκῶν, δέν θά πραγματοποιηθεῖ ἡ καθιερωμένη συνάντηση τῶν Ἐπιταφίων τῶν κεντρικῶν ἱερῶν Ναῶν τῆς πόλεως στήν πλα­τεία «Ἐλευθερίας» Σερρῶν.

Τό πρωΐ τοῦ ἁγίου καί Μεγάλου Σαββάτου, 1 Μαΐου, ὁ Σεβ. θά ἱερουργήσει στήν θ. Λειτουργία τῆς Α’ Ἀναστάσεως, πού θά τελεσθεῖ στόν ἱερό Ναό Κοιμ. Θεοτόκου Λαγκαδᾶ.

Λόγῳ τῶν εἰδικῶν συνθηκῶν, κατόπιν ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, εἰδικῶς γιά ἐφέτος καί στήν Ἱερά Μητρόπολή μας, ὅπως καί σ’ ὁλόκληρη τήν Ἑλλάδα, ἡ ἀκολουθία τῆς Παννυχίδος, ἡ Ἀνάστασις, ὁ Ὅρθρος καί ἡ θ. Λειτουργία τῆς Ἀναστάσεως θα ἐκκινήσουν στίς 8:15 τό βράδυ.

Τήν ἁγία καί Μεγάλη Κυριακή τοῦ Πάσχα, 2 Μαΐου, στίς 11:00 τό πρωΐ, ὁ Σεβ. θά ἐνδυθεῖ κατά τήν τάξιν τά Ἀρχιερατικά του ἄμφια στόν ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Παμμ. Ταξι­αρχῶν Σερρῶν, ὅπου θά τελεσθεῖ ἡ ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Ἀγάπης, κατά τήν διάρκεια τοῦ ὁποίου θά ἀναγνωσθεῖ τό ἱ­ε­ρὸ Εὐαγγέλιο τῆς Ἀναστάσεως σέ ξένες γλώσσες.

Στίς 7:00 τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας, ὁ Σεβ. θά χοροστατήσει στόν Ἑσπερινό τῆς Ἀγάπης, πού θά τελεσθεῖ στόν ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγ. Παρασκευῆς Λαγκαδᾶ.

Τήν Δευτέρα τῆς Διακαινισίμου, 3 Μαΐου, ὁ Σεβ. θά ἱερουργήσει στήν πανηγυρική θ. Λειτουργία, πού θά τελεσθεῖ στόν ἑορτάζοντα ἱερό Ναό Ἁγ. Γεωργί­ου Νιγρίτης.

Στίς 7:00 τό ἀπόγευμα τῆς ἴδιας ἡμέρας, ὁ Σεβ. θά χοροστατήσει στόν πα­νη­γυ­ρι­κό Ἑσπερινό, πού θά τελεσθεῖ στόν ἑορτάζοντα ἱερό Ναό Ἁγ. Νικήτα Σερρῶν, ὅπου φυλάσσονται ἱερά λείψανα τῶν ἑορταζόντων Ἁγ. Ραφαήλ, Νικολάου καί Εἰρήνης.

Τήν ἁγία καί Μεγάλη Πέμπτη, 29 Ἀπριλίου, στίς 12:00 τό μεσημέρι, στό Ἐπισκο­πεῖο Σερρῶν, ὁ Σεβ. θά κάνει γνωστό στά τοπικά μέσα ἐνημερώσεως τό Μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα: Πορεία πρὸς τὴν Ἀνάσταση

Ἡ Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα:
Πορεία πρὸς τὴν Ἀνάσταση

Ή ἑβδομάδα πρὶν τὸ Πάσχα ὀνομάστηκε Μεγάλη ἀπὸ τοὺς πρώτους κιόλας χριστιανικοὺς αἰῶνες κι αὐτὸ γιατί, ὅπως μας ἐξηγεῖ ὁ Ἅγ. Ἰω. ὁ Χρυσόστομος, μεγάλα καὶ κοσμοσωτήρια γεγονότα συνέβησαν στὴ διάρκειά της. Κέντρο αὐτῶν τῶν γεγονότων εἶναι βεβαίως τὰ Ἅγια καὶ ἄχραντα Πάθη, ἡ θεόσωμη Ταφῆ καὶ ἡ ἔνδοξη Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.

Γιὰ τὴ διευκόλυνση τῶν πιστῶν οἱ ἀκολουθίες τῆς Μ. Ἑβδομάδος τελοῦνται ἀντίστροφα τοῦ κανονικοῦ, δηλ. οἱ Ὄρθροι τελοῦνται τὸ ἀπόγευμα καὶ οἱ Ἑσπερινοὶ τὸ πρωί. Παλαιότερα οἱ ὄρθροι τελοῦνταν λίγο μετὰ τὰ μεσάνυχτα, ὅμως ἡ ὥρα αὐτὴ δὲν ἦταν κατάλληλη γιὰ τὴν προσέλευση τῶν πιστῶν. Ἔτσι λοιπὸν σήμερα οἱ ἱερὲς Ἀκολουθίες τελοῦνται ὡς ἑξῆς:

Κυριακὴ Βαΐων ἀπόγευμα: Ὄρθρος Μ. Δευτέρας

Μ. Δευτέρα πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Δευτέρας

Μ. Δευτέρα απόγευμα: Ὄρθρος Μ. Τρίτης

Μ. Τρίτη πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Τρίτης

Μ. Τρίτη απόγευμα: Ὄρθρος Μ. Τετάρτης

Μ. Τετάρτη πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Τετάρτης

Μ. Τετάρτη απόγευμα: Ὄρθρος Μ. Πέμπτης

Μ. Πέμπτη πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Πέμπτης

Μ. Πέμπτη απόγευμα: Ὄρθρος Μ. Παρασκευῆς

Μ. Παρασκευὴ πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Παρασκευῆς

Μ. Παρασκευὴ απόγευμα: Ὄρθρος Μ. Σαββάτου

Μ. Σάββατο πρωί: Ἑσπερινὸς Μ. Σαββάτου

Μ. Σάββατο βράδυ: Ὄρθρος Κυριακῆς τοῦ Πάσχα

Κυριακή του Πάσχα πρωὶ ἢ ἀπόγευμα: Ἑσπερινός της Ἀγάπης

Ἡ ὑμνολογία καὶ τὰ ἁγιογραφικὰ ἀναγνώσματα τῆς Μ. Ἑβδομάδας εἶναι ἰδιαιτέρως κατανυκτικὰ καὶ μᾶς βοηθοῦν νὰ κατανοήσουμε καὶ νὰ ζήσουμε κυριολεκτικὰ τὰ Πάθη καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Λέει χαρακτηριστικὰ ἕνας ὕμνος: «Συμπορευθῶμεν αὐτῶ καὶ συσταυρωθῶμεν… ἶνα καὶ συζήσωμεν αὐτῶ…»

Κυριακὴ τῶν Βαΐων: Τὴν τελευταία Κυριακὴ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἑορτάζουμε τὴ θριαμβευτικὴ εἴσοδο τοῦ Κυρίου στὰ Ἱεροσόλυμα κατὰ τὴν ὁποία ὁ λαὸς ἔκπληκτος ἀπὸ τὸ θαῦμα τῆς ἀνάστασης τοῦ Λαζάρου ποὺ εἶχα προηγηθεῖ ὑποδέχτηκε τὸν Χριστὸ κρατώντας κλαδιὰ φοινίκων καὶ βάγια. Σὲ ἀνάμνηση ἐκείνης τῆς ὑποδοχῆς κρατᾶμε κι ἐμεῖς αὐτὴ τὴ μέρα κλαδιὰ δάφνης ὑποδεχόμενοι τὸν Κύριο ὄχι σὰν ἕνα θριαμβευτή, κοσμικὸ βασιλιά, ὅπως τὸν φαντάζονταν οἱ Ἰουδαῖοι, ἀλλὰ σὰν αἰώνιο, πνευματικὸ βασιλιά. Ἡ εἴσοδος, ὅμως, τοῦ Κυρίου στὰ Ἱεροσόλυμα ἦταν καὶ ἡ ἀρχὴ τῆς πορείας Του πρὸς τὸ Πάθος. Ἤδη οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι εἶχαν ἀποφασίσει τὴ θανάτωσή Του καὶ ὁ Ἰούδας τὴν προδοσία. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων εἶναι ταυτόχρονα καὶ ἡ ἔναρξη τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας.

«Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσω τῆς νυκτός` καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὐρήσει γρηγορούντα` ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὐρήσει ραθυμούντα. Βλέπε οὔν, ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνῳ κατενεχθης, ἶνα μὴ τῷ θανάτῳ παραδοθῆς καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθής` ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα∙ Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος εἶ ὁ Θεός` διὰ τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἠμᾶς.»

Μεγάλη Δευτέρα: Εἶναι ἀφιερωμένη στὴ μνήμη τοῦ Ἁγ. Ἰωσὴφ τοῦ παγκάλου, γιοῦ τοῦ πατριάρχη Ἰακώβ. Τὰ ἀδέλφια τοῦ Ἰωσὴφ τὸν φθονοῦσαν, γι’ αὐτὸ τὸν ἔριξαν μέσα σ’ ἕνα λάκκο καὶ κατόπιν τὸν πούλησαν σὲ Αἰγυπτίους ἐμπόρους. Ὑπέφερε πολλά, ὅμως στὸ τέλος δοξάστηκε κι ἔγινε ἄρχοντας τῆς Αἰγύπτου. Ὁ Ἰωσὴφ θεωρεῖται τύπος τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὰ παθήματα, τὴν ἀρετή του, τὴν πραότητα καὶ τὴν ἀνεξικακία του. Καὶ ὁ Κύριος φθονήθηκε ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς, τοὺς Γραμματεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους καὶ ἀφοῦ ὑπέφερε πολλὰ γιὰ τὴ σωτηρία μας δοξάστηκε μὲ τὴν Ἀνάστασή Του.

Ἐπίσης τὴ Μ. Δευτέρα τελεῖται ἀνάμνηση τῆς ξηρανθείσας συκῆς. Σύμφωνα μὲ τὴν εὐαγγελικὴ διήγηση τὸ θαῦμα αὐτὸ ἔγινε τὴν ἑπομένη τῆς εἰσόδου τοῦ Κυρίου στὰ Ἱεροσόλυμα. Ὁ Χριστὸς βλέποντας στὸ δρόμο μία συκιά, πῆγε κοντά της, μὰ δὲ βρῆκε παρὰ μόνο φύλλα` καὶ τῆς λέει: «Ποτὲ πιὰ μὴν ξαναβγάλεις καρπό!» Κι ἀμέσως ξεράθηκε ἡ συκιά. Ἐκείνη ἡ ἄκαρπη συκιὰ συμβόλιζε τὴ συναγωγὴ τῶν Ἰουδαίων ποὺ δὲν εἶχε νὰ παρουσιάσει πνευματικοὺς καρποὺς καὶ γι’ αὐτὸ καταδικάστηκε ἀπὸ τὸν Κύριο. Συμβόλιζε ἀκόμα καὶ κάθε ἄνθρωπο ποὺ δὲν ἔχει πνευματικὴ καρποφορία. Τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ὄρθρου τῆς Μ. Δευτέρας ἀφηγεῖται ὄχι μόνο τὸ ἐπεισόδιο τῆς συκῆς ἀλλὰ καὶ τὶς παραβολὲς τῶν δυὸ γιῶν (Ματθ. 21, 28-32) καὶ τῶν κακῶν γεωργῶν (Ματθ. 21, 33-46) μέσο τῶν ὁποίων ὁ Κύριος προεῖπε τὴν ἀπόρριψη Τοῦ ἰσραηλιτικὸ λαό. Οἱ παραβολὲς αὐτὲς ἐλέχθησαν τὴν ἡμέρα μετὰ τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων καὶ γι’ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία ὅρισε νὰ διαβάζονται τὴν Μ. Δευτέρα.

Μεγάλη Τρίτη: Εἶναι ἀφιερωμένη στὴν παραβολὴ τῶν δέκα παρθένων (Ματθ. 25, 1 – 13). Ὅμως οἱ ὕμνοι τῆς ἡμέρας ἀναφέρονται καὶ στὴν παραβολὴ τῶν ταλάντων (Ματθ. 25, 14 – 30) καθὼς καὶ στὴ μέλλουσα κρίση (Ματθ. 25, 31 – 46). Οἱ τρεῖς αὐτὲς παραβολὲς ἀποτελοῦν μέρος μιᾶς μεγάλης διδασκαλίας ποὺ ἔκανε ὁ Χριστὸς κατ’ ἰδὶαν στοὺς μαθητὲς Τοῦ στὸ Ὅρος τῶν Ἐλαιῶν λίγες μέρες πρὶν ἀπὸ τὸ Πάθος Του. Σ’ αὐτὴ τὴν ὁμιλία περιλαμβάνονται σπουδαῖες καὶ βαρυσήμαντες προβλέψεις γιὰ τὴν καταστροφὴ τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ τὴ συντέλεια τοῦ κόσμου. Ὁ Κύριος τόνισε ἀκόμα πὼς πρέπει νὰ ἤμαστε πάντα ἕτοιμοι νὰ Τὸν ὑποδεχτοῦμε γιατί θὰ ἔρθει σὲ ἄγνωστο χρόνο. Ἀπὸ τὴν παραβολὴ τῶν δέκα παρθένων εἶναι ἐμπνευσμένο τὸ τροπάριο «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσω τῆς νυκτός…» καὶ ὁ ἀκόλουθος ὕμνος:

«Τὸν νυμφῶνα σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον καὶ ἔνδυμα οὐκ ἔχω, ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ∙ λάμπρυνόν μου τὴν στολὴν τῆς ψυχῆς, φωτοδότα, καὶ σῶσον με».

Μεγάλη Τετάρτη: Τὸ συναξάρι τῆς Μ. Τετάρτης ἀναφέρει ὡς θέμα τὴν ἄλειψη τοῦ Κυρίου μὲ μύρο ἀπὸ μία γυναῖκα πόρνη, γεγονὸς ποὺ συνέβη λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ πάθος Του. Ἡ ὑμνογραφικὴ παράδοση συγκρίνει τὴν μετάνοια τῆς πόρνης μὲ τὸ φοβερὸ ὀλίσθημα τοῦ Ἰούδα καὶ παραλληλίζει τὶς δυὸ ψυχικὲς καταστάσεις. Ἡ πόρνη ἐλευθερώνεται ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ μετανοεῖ, ἐνῷ ὁ Ἰούδας αἰχμαλωτίζεται ἀπὸ τὴ φιλαργυρία καὶ ἀποχωρίζεται ἀπ’ τὸ Θεό. Ἰδιαίτερα συγκινητικὸ εἶναι τὸ γνωστὸ «τροπάριο τῆς Κασσιανῆς» (γραμμένο ἀπὸ τὴ μοναχὴ Κασσιανή) ποὺ ἐκφράζει τὴ θερμὴ μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση τῆς ἁμαρτωλῆς γυναίκας:

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή, τὴν σὴν αἰσθομένη Θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν, ὀδυρομένη μύρα σοὶ πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει. Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νὺξ μοὶ ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας, ζοφώδης τὲ καὶ ἀσέληνος, ἔρως τῆς ἁμαρτίας. Δέξαι μου τᾶς πηγᾶς τῶν δακρύων, ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ` κάμφθητι μοὶ πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας, ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τὴ ἀφάτω σου κενώσει. Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας, ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοὶς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχης ὦν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὕα τὸ δειλινὸν κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη. Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους τὶς ἐξιχνιάσει, ψυχοσώστα Σωτήρ μου; Μὴ μὲ τὴν σὴν δούλην παρίδης, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.

Τὴ Μ. Τετάρτη ἡ ὑμνολογία φέρνει στὴ μνήμη μας καὶ τὴ σύγκλιση τοῦ Συνεδρίου, δήλ. τοῦ ἀνώτατου δικαστηρίου τῶν Ἰουδαίων, τὸ ὁποῖο καὶ ἀποφάσισε τὴ σύλληψη καὶ τὴν καταδίκη τοῦ Κυρίου. Οἱ ὕμνοι τῆς Μ. Τετάρτης ἀναφέρονται ἐπίσης στὴν ἀπόφαση τοῦ Ἰούδα νὰ παραδώσει τὸν Κύριο καὶ στὴ συμφωνία του μὲ τοὺς ἀρχιερεῖς.

Μεγάλη Πέμπτη: Τὰ γεγονότα τῆς Μ. Πέμπτης εἶναι κατὰ σειρὰ τὰ ἑξῆς: 1. Ὁ Ἱερὸς Νιπτῆρας, δηλ. τὸ πλύσιμο τῶν ποδιῶν τῶν Ἀποστόλων ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο. 2. Ὁ Μυστικὸς Δεῖπνος, δηλ. ἡ παράδοση τοῦ μυστηρίου τῆς Θ. Εὐχαριστίας ἀπὸ τὸ Χριστό. 3. Ἡ «ὑπερφυὴς προσευχή», δήλ. ἡ ἀγωνιώδης προσευχὴ τοῦ Κυρίου στὴ Γεσθημανὴ πρὶν τὴ σύλληψή Του. 4. Ἡ προδοσία τοῦ Ἰούδα, δηλ. ἡ παράδοση τοῦ Κυρίου στοὺς Ἰουδαίους μὲ φίλημα.

Μεγάλη Παρασκευή: ἐπιτελοῦμε ἀνάμνηση τῆς Σταύρωσης τοῦ Κυρίου. Ἡ ἀκολουθία τῶν Ἁγίων καὶ Ἀχράντων Παθῶν τοῦ Κυρίου, ὅπως ὀνομάζεται, μᾶς φέρνει στὴ μνήμη ὅσα ὑπέμεινε γιὰ χάρη μας ὁ Κύριος: «τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ραπίσματα, τὰ κολαφίσματα, τάς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρὰν χλαῖναν, τὸν κάλαμον, τὸν σπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην` καὶ πρὸ πάντων τὸν σταυρὸν καὶ τὸν θάνατον».

Γίνεται ἐπίσης μνεία τοῦ εὐγνώμονος λῃστοῦ ποὺ ἔλαβε συγχώρηση ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ μὲ τὴ μετάνοιά του «πρῶτος παραδείσου πύλας ἀνοίξας εἰσῆλθεν».

Τὸ ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τῆς ἀκολουθίας εἶναι ἡ ἀνάγνωση δώδεκα Εὐαγγελίων. Ἀπὸ αὐτά, τὸ πρῶτο (τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Διαθήκης) περιλαμβάνει τὶς ὑποθῆκες τοῦ Χριστοῦ πρὸς τοὺς μαθητὲς καὶ τὴν Ἀρχιερατικὴ προσευχή Του. Τὰ ὑπόλοιπα Εὐαγγέλια ἐξιστοροῦν τὴ σύλληψη, τὴ δίκη, τὰ πάθη, τὸ σταυρικὸ θάνατο, τὴν ταφὴ τοῦ Κυρίου καθὼς καὶ τὴν ἀσφάλιση τοῦ τάφου μὲ τὴ βοήθεια τῆς κουστωδίας. Μετὰ τὴν ἀνάγνωση τοῦ πέμπτου Εὐαγγελίου γίνεται ἡ λιτάνευση τοῦ Ἐσταυρωμένου, ἡ τοποθέτησή Του στὸ μέσο τοῦ Ναοῦ καθὼς ὁ χορὸς ψάλλει ἀργὰ καὶ κατανυκτικὰ τὸ ἑξῆς τροπάριο: «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου ὁ ἐν ὕδασι τὴν γῆν κρεμάσας. Στέφανον ἐξ ἀκανθῶν περιτίθεται ὁ τῶν ἀγγέλων Βασιλεύς. Ψεύδη πορφύραν περιβάλλεται ὁ περιβάλλων τὸν οὐρανὸν ἐν νεφέλαις. Ράπισμα κατεδέξατο ὁ ἐν Ἰορδάνῃ ἐλευθερώσας τὸν Ἀδάμ. Ἤλοις προσηλώθη ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας. Λόγχη ἐκεντήθη ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου. Προσκυνοῦμεν σου τὰ πάθη, Χριστέ. Δεῖξον ἠμὶν καὶ τὴν ἔνδοξόν σου ἀνάστασιν».

Μέγα Σάββατο: Τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἑορτάζουμε «τὴν θεόσωμον ταφὴν καὶ τὴν εἰς ᾅδου κάθοδον» τοῦ Κυρίου. Ὁ Χριστὸς ἀναπαύεται μέσα στὸν τάφο, ὅπως «ἀναπαύθηκε» ὅταν πρωτοδημιούργησε τὸν κόσμο τὴν ἕβδομη μέρα. Ὅμως ἀναπαύεται ὡς θεάνθρωπος. Τὸ πανάχραντο σῶμα Του θάπτεται στὸν τάφο, ἀλλὰ πνευματικὰ ὁ ἴδιος μεταβαίνει στὸν Ἅδη καὶ συνεχίζει τὸ σωτηριῶδες ἔργο Του. Καλεῖ κοντὰ Του ὅλους τους δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ καὶ τὴν Εὕα μέχρι τοὺς ἔσχατους ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ μὴν λείψει κανεὶς ἀπὸ τὸ παγκόσμιο προσκλητήριο τῆς σωτηρίας, ποὺ εἶναι τελικὰ μιὰ ἀναδημιουργία τοῦ κόσμου καὶ ὁλοκλήρωσης τῆς ἀνθρωπότητας. Ἡ κάθοδος αὐτὴ ἦταν τὸ τελειωτικὸ χτύπημα κατὰ τοῦ θανάτου. Γι’ αὐτὸ ψέλνουμε χαρακτηριστικά: «Ὄτε κατῆλθες πρὸς τὸν θάνατον, ἡ ζωὴ ἡ ἀθάνατος, τότε τὸν ἄδην ἐνέκρωσας τὴ ἀστραπὴ τῆς θεότητος».

Στὸν ὄρθρο τοῦ Μ. Σαββάτου ψάλλονται τὰ Ἐγκώμια, δήλ. σύντομα τροπάρια ποὺ ἐξιστοροῦν τὰ πάθη τοῦ Κυρίου, ἐξυμνοῦν τὴν ταφή του καὶ διασαλπίζουν τὴ νίκη Τοῦ κατὰ τοῦ θανάτου. Πρὸς τὸ τέλος τοῦ Ὄρθρου γίνεται καὶ περιφορὰ τοῦ Ἐπιταφίου γύρω ἀπὸ τοὺς δρόμους τῆς ἐνορίας.

Ὁ Ἑσπερινός τοῦ Μ. Σαββάτου ποὺ τελεῖται τὸ πρωὶ μαζὶ μὲ τὴ θ. Λειτουργία τοῦ Μ. Βασιλείου εἶναι ἐξ’ ὁλοκλήρου ἀναστάσιμος. Εἶναι ὁ Ἑσπερινός του Πάσχα. Ψάλλονται ὕμνοι ἀναστάσιμοι, διαβάζεται ἡ προφητεία τοῦ Ἰωνᾶ τοῦ ὁποίου τὸ πάθημα προτύπωνε τὴν ταφὴ καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Μετὰ ἀπὸ λίγο ἀντηχεῖ σὰν νικητήρια ἰαχὴ ὁ ψαλμικὸς ἦχος: «Ἀνάστα ὁ Θεός, κρῖνον τὴν γῆν, ὅτι σὺ κατακληρονομήσεις ἐν πάσι τοῖς ἔθνεσι».

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Τὸ Πάσχα ἦταν ἀρχαιότατη ἰουδαϊκὴ γιορτὴ ποὺ τελοῦνταν τὴ νύχτα τῆς 14ης πρὸς τὴ 15η τοῦ μηνὸς Νισᾶν. Οἱ Ἰουδαῖοι γιόρταζαν τὴν ἀπελευθέρωσή τους ἀπὸ τὴν δουλεία τῶν Αἰγυπτίων κατόπιν τῆς σφαγῆς τῶν πρωτότοκων τῶν Αἰγυπτίων, ἀπ’ τὴν ὁποία διέφυγαν τὰ δικά τους πρωτότοκα χάρη στὸ αἷμα τοῦ ἀμνοῦ μὲ τὸ ὁποῖο ἄλειψαν τὶς πόρτες τῶν σπιτιῶν τους. Ἡ λέξη πάσχα ὑπενθυμίζει τὴ θαυμαστὴ διάβαση τῆς Ἐρυθρᾶς θάλασσας ἀπὸ τοὺς Ἰσραηλῖτες καὶ γενικότερα τὴ διάβασή τους ἀπὸ τὴ δουλεία στὴν ἐλευθερία. Ὅμως τὰ γεγονότα ἐκεῖνα ἦταν συμβολικὰ καὶ προφητικά. Τὸ ἰουδαϊκὸ Πάσχα ἦταν τύπος τοῦ χριστιανικοῦ. Ὁ πασχάλιος ἀμνὸς τῶν Ἰουδαίων ἦταν σύμβολο καὶ τύπος τοῦ ἀληθινοῦ πασχάλιου ἀμνοῦ, τοῦ Χριστοῦ, ποὺ θυσιάστηκε γιὰ μᾶς καὶ μὲ τὸ αἷμα τοῦ ἐξαγόρασε τὴν ἐλευθερία μας ἀπὸ τὴν δουλεία τῆς ἁμαρτίας. Κατὰ δὲ θεία οἰκονομία ἡ θυσία τοῦ Κυρίου συνέπεσε μὲ τὸ ἰουδαϊκὸ πάσχα, ποὺ ἐκεῖνο τὸ ἔτος ἔτυχε νὰ εἶναι Σάββατο. Ὁ Κύριος σταυρώθηκε καὶ πέθανε τὴν Παρασκευή, τὸ βράδυ ὅπου οἱ Ἰουδαῖοι ἔτρωγαν τὸν πασχάλιο ἀμνὸ καὶ ἀναστήθηκε μετὰ τὸ Σάββατο, δηλ. τὴν πρώτη μέρα τῆς ἑβδομάδας ἡ ὁποία γι’ αὐτὸ τὸ λόγο ὀνομάστηκε Κυριακή. Ἡ πασχαλινὴ ἀκολουθία εἶναι ἰδιαιτέρως λαμπρή. Ξεκινᾶ στὶς 12, μεσάνυχτα τοῦ Μ. Σαββάτου μὲ τὸν Ὄρθρο καὶ συνεχίζει μὲ τὴν θ. Λειτουργία. Τὸ ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα τελεῖται ὁ Ἑσπερινός της Ἀγάπης. Κατὰ τὴ διάρκειά του διαβάζεται ἡ εὐαγγελικὴ περικοπῆ ποὺ ἐξιστορεῖ τὴν ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου στοὺς δώδεκα μαθητὲς τὴν ἡμέρα τῆς Ἀνάστασής Του. Τὸ Εὐαγγέλιο αὐτὸ διαβάζεται σὲ ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερες γλῶσσες γιὰ νὰ κηρυχθεῖ σ’ ὅλα τὰ ἔθνη ὅτι «Χριστὸς ἐγερθεῖς ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο. Αὐτῶ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν».

Πηγή: https://neotita.gr/

Εγκύκλιον Σημείωμα – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ 2021

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ

«Ἡ μετάνοια εἶναι φάρμακο τῶν πλημμελημάτων, ἐξαφάνιση τῶν παρανομιῶν, παρρησία πρός τόν Θεό, ὅπλο κατά τοῦ Διαβόλου, ἐλπίδα σωτηρίας, ἐξάλειψη ἀπογνώσεως … Ἡ μετάνοια μᾶς ἀνοίγει τόν οὐρανό, ἡ μετάνοια μᾶς εἰσάγει στόν Παράδεισο». Ἱερός Χρυσόστομος. (Ε.Π.Ε. 30,286).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ ἀγάπη τοῦ ἁγίου Θεοῦ μᾶς ὁδήγησε καί πάλιν ἐφέ­τος στήν πλέον κατανυκτική περίοδο ὁλο­κλήρου τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ μας ἔτους, τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ἡ ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ἀποτελεῖ τήν ἀκένωτη καί ζωηφόρο πη­γή πού δια­ποτίζει μέ τά σωτήρια νάματά της ὁλόκληρη τήν πνευματική μας ζωή. Ἡ ψυχωφελής αὐτή περίοδος προβάλλει ἐνώπιόν μας ὡς μία ἀφετηρία νέων ἀγώνων τοῦ πνεύματος κατά τῆς πολυειδοῦς ἀμαρτίας, ὡς μία εὐκαιρία γόνιμου πνευματικοῦ προβληματισμοῦ καί περισυλλογῆς μέ γνώ­μονα τό αἰώνιο θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὡς μία ἀρχή σωτήριων ἀποφάσεων, πού ἀφοροῦν τήν ἴδια τήν ζωή στήν πληρότητά της. Ὡς κύριος σκοπός τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς παρου­σιάζεται ἡ πνευματική μας προετοιμασία, ὥστε νά ὑποδεχθοῦμε «ψυχαῖς καθαραῖς καί ἀρρυπώτοις χείλεσι» τόν Νυμφίο Χριστό, νά προσεγγίσουμε φωτιστικῶς τά ἄχραντα καί κοσμοσω­τήρια Πάθη Του καί νά κοινωνήσου­με σωστικῶς τή ζωή, τήν ἐλπίδα καί τήν ἄληκτη εὐφροσύνη πού χαρίζει ἡ ἔνδοξη Ἀνάστασή Του.

Κυρίαρχη θέση σ’ αὐτόν τόν πνευματικό μας ἀγώνα κατέχει ἡ θεοσύστατη νηστεία. Μέ τήν νηστεία καί τήν ἐν γένει ἐγκράτεια «ταπεινώνεται» τό φιλόσαρκον φρόνημα, ἀνα­καινίζεται καί δυναμοῦται ὁ ἔσω τῆς καρδίας ἄνθρωπος. «Ἀληθής νηστεία͵ ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις͵ ἐγκράτεια γλώσσης͵ θυμοῦ ἀποχή͵ ἐπιθυμιῶν χωρισμός͵ καταλαλιᾶς͵ ψεύδους͵ ἐπι­ορκίας. Ἡ τούτων ἔνδεια νηστεία ἐστίν ἀληθής» (Μεγ. Βασιλείου, λόγος Β’, περί νηστείας), τονίζει στόν δεύτερο λόγο του περί νηστείας ὁ Μέγας Βασίλειος. Δέν ἀρκεῖ ὅμως μόνον ἡ ἀποχή ἀπό κάποιες τροφές, γιά νά γίνει ἡ νηστεία μας εὐάρεστη στόν Κύριο. Ὅπως νηστεύουμε πρός καιρόν ἀπό ὁρισμένες τροφές, χωρίς νά τίς ἀπαξιώνουμε ὡς ἀκάθαρτες, χαλιναγωγώντας μέ τήν ἀρετή τῆς ἐγκράτειας τό πάθος τῆς λαι­μαργίας, ἔτσι καλούμεθα νά ἀπέχουμε κυρίως ἀπό τά πάθη τῆς ψυ­χῆς, ὅπως εἶναι ἡ ἀπιστία, ἡ ὑπερηφάνεια, ὁ φθόνος, ὁ ἐγωισμός, ἡ φιλαργυρία, ἡ μνησικακία, ἡ κατάκρισις, ὁ θυμός, οἱ κακές ἐπιθυμίες, τό ψεῦδος, ἡ ἐπιορ­κία. Ἡ νηστεία μας, ἡ ἄσκησή μας γενικότερον, καρποφοροῦν ὅταν γίνονται μέ χαράν καί ταπεινό φρόνημα, χωρίς ἀνθρωπάρεσκη διάθεση, πού συχνά γεν­νιέται μέσα μας, μέ στόχο νά μᾶς θαυμάσουν οἱ ἄνθρωποι καί νά μᾶς ἐπαινέσουν. Ὡς φάρμακον κατά τῶν παθῶν, ἡ θεάρεστος νηστεία, μᾶς χαρίζει ὑγεία ψυχῆς καί σώματος.

Καλούμεθα ἐπίσης κατ’ αὐτήν τήν ἁγίαν περίοδον καί παρά τίς ἐξωτερικές πικρές συνθῆκες, λόγῳ τῆς σοβούσης πανδημίας, νά πυκνώσουμε ἀκόμη περισσότερον τίς προσευχές μας πρός τόν ἅγιο Θεό. Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή μᾶς ἀνοίγει ἕνα δρόμο, τό δρόμο τῆς πίστεως, τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας, τῆς ἀγάπης, τῆς προσευχῆς, τῆς ταπεινώσεως, τῆς πνευματικῆς ἐνδοσκοπήσεως, τῆς φιλανθρωπίας. Ἡ προσευχή, ὑπογραμμίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, εἶναι «ἕνωση ἀνθρώπου καί Θεοῦ, συντήρηση τοῦ κόσμου, καταλλαγή μέ τόν Θεό, μητέρα τῶν δακρύων, συγχώρεση τῶν ἁμαρτημά­των, τεῖχος πού προστατεύει ἀπό τίς θλίψεις καί τούς πειρασμούς, συντρι­βή τῶν δαιμονικῶν ἐπιθέσεων, πρόξενος τῶν θείων χαρισμάτων, φωτι­σμός τοῦ νοῦ, καθρέφτης τῆς πνευματικῆς προκοπῆς» (Ἰωάννου τῆς Κλίμακος, λόγος περί προσευχῆς). Χωρίς τήν προσευχή ὁ ἄνθρωπος ἀσφυκτιᾶ, μαραζώνει, συρρικνοῦται, νεκροῦται.

Ἀπαραίτητη ὅμως προϋπόθεση γιά νά διαλεχθοῦμε, νά συνομιλήσουμε μέ τόν οὐράνιο Πατέρα μας, εἶναι ἡ καθαρότητα τῆς ψυχῆς μας. «Γιά νά ἔχουμε παρρησία πρός τόν Θεό καί νά λαμβά­νουμε ὅτι τοῦ ζητᾶ­με, εἶναι ἀπαραίτητο νά ἔχουμε καθαρή καρδιά» (Α’ Ἰωάν. γ’, 21-22), τονί­ζει ὁ θεῖος Εὐαγγελιστής καί θεολόγος Ἰωάννης. Μεγάλη πρός τοῦτο εἶναι ἡ συνεισφορά τῆς μετανοίας ὡς ἐλευθέρας καί διά βίου ἐπιλογῆς καί ποιότητος ζωῆς. Αὐτό στήν ἐποχή μας μοιάζει δύσκολο, ἀφοῦ ἡ ἀμετανοησία προβάλεται ἀπό τήν κοσμική λογική ὡς ἡ δέουσα στάση ζωῆς. Συμβαίνει ὅμως συχνά νά πιστεύουμε, ὅτι ἔχομεν ἦθος μετανοίας, ἀλλ’ ὅμως νά ἀ­πέχουμε πολύ ἀπό αὐτὴν. Προτάσσουμε στή ζωή μας τήν δική μας «αὐτά­ρεσκη ἀλήθεια» καί ὄχι τήν αἰώνια ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ, πού ἁγιάζει, σώζει καί ἐλευ­θερώνει τόν ἄνθρωπο. Ἡ αἴσθηση τῆς δικαιοσύνης, ὅπως μᾶς τήν διδά­σκει τό ἱερό Εὐαγγέλιο, ἔχει ἀτονίσει μέσα μας. Γι’ αὐτό ἀδικοῦμε συχνά τούς γύρω μας, μά πιό πολύ ἀδικοῦμε τόν ἴδιο μας τόν ἑαυτό. Δέν στεκό­μεθα μέ εἰλικρίνεια καί ἀνδρεῖο φρόνημα ἔναντι τῶν ἁμαρτιῶν μας, πού συνιστοῦν ἄρνησιν Θεοῦ καί ἀσθένειαν ψυχῆς. Ἀνα­ζητοῦμε ἐλαφρυντικά, δικαιολογίες καί προφάσεις. Κατά τόν ἱερό Χρυσό­στομο ὅμως ἡ μόνη ἀπάντησις στήν ἁμαρτία εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ ὁποία ἐνερ­γεῖ στήν ζωήν μας ὡς φῶς πού μέ τήν παρουσία του ἀφανίζει κάθε σκο­τάδι. Ἡ μετάνοια δέν εἶναι τόσον ἐπιλογή ἀνθρωπίνη, ὅσον κυρίως δώρημα τοῦ Θεοῦ σέ κάθε ταπεινή ἀνθρώπινη ψυχή πού παίρνει τήν ἀπόφαση νά ἐγκαταλείψῃ τήν χώρα τῆς ἁμαρ­τίας καί νά ἀγωνισθῆ γιά τήν σωτήρια ἐπιστροφή στόν «οἶκο τοῦ Πατρός». Ἡ σπουδή στά ἱερά κείμενα καί τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς διδάσκει πώς ἡ ἀληθής με­τάνοια, ἡ ὁποία ἐνεργεῖται καί ὁλοκληροῦται στό μυστήριο τῆς θείας ἐξομολογήσεως, εἶναι μία ποιότη­τα ψυχῆς, ἕνα ἄθλημα ἐλευθερίας, πού ψηλα­φᾶται καί γνωρίζε­ται σέ πρό­σωπα. Στόν τελώνη, στόν ἄσωτο υἱό, στήν ὁσία Μαρία τήν Αἰγυπτία, στούς Ἀποστόλους Πέτρο καί Παῦλο, στόν εὐγνώμονα ληστή καί σέ τόσες ἄλλες ἁγίες μορφές πού ἡ Ἐκκλησία, τό ἁγιασμένο ἐργαστήριο τῆς σωτηρίας μας, προβάλλει διδακτικῶς ἐνώπιόν μας καθημερινῶς ὥστε νά γνωρίσουμε καί ἐμεῖς τό ποιόν, τό ἦθος καί κυρίως τήν δύναμη τῆς μεγάλης αὐτῆς ἀρετῆς.

Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,

«Τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τὸν καλὸν τῆς Νηστείας ἀγῶνα, οἱ γὰρ νομίμως ἀθλοῦντες, δικαίως στεφανοῦνται, καὶ ἀναλαβόντες τὴν πανοπλίαν τοῦ Σταυροῦ, τῷ ἐχθρῷ ἀντιμαχησώμεθα, ὡς τεῖχος ἄῤῥηκτον κατέχοντες τὴν Πίστιν, καὶ ὡς θώρακα τὴν προσευχήν, καὶ περικεφαλαίαν τὴν ἐλεημοσύνην, ἀντὶ μαχαίρας τὴν νηστείαν, ἥτις ἐκτέμνει ἀπὸ καρδίας πᾶσαν κακίαν. Ὁ ποιῶν ταῦτα, τὸν ἀληθινὸν κομίζεται στέφανον, παρὰ τοῦ Παμβασιλέως Χριστοῦ, ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς Κρίσεως» (Ἰδιόμελον τῶν Αἴνων Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς).

Ἡ δέ χάρις τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ εὔχομαι πατρικῶς νά σᾶς σκεπάζει καί νά σᾶς χαριτώνει πάντοτε.

Εὐλογημένη καί σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Καλή Ἀνάσταση!

Διάπυρος εὐχέτης ὅλων σας πρός τόν Κύριον

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος