Εγκύκλιον Σημείωμα – ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ 2022

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΧΗ ΕΠΙ ΤΗ ΕΙΣΟΔΩ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ

Πρός τό φιλόχριστον πλήρωμα, τόν κλῆρον, τάς μοναστικάς ἀδελφότητας καί τόν λαόν τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.

«Ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ· Μετανοεῖτε καί πιστεύετε ἐν τῷ εὐαγγελίῳ». Ὁ Κύριος. (Μρκ. 1, 15).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ πλουσιόδωρος ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὁδήγησε καί πάλιν ἐφέτος τά βήματά μας στήν κατανυκτικότερη περίοδο ὁλοκλή­ρου τοῦ Ἐκκλησιαστι­κοῦ ἔτους, τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Γιά ἐμᾶς τούς ὀρθοδό­ξους χριστιανούς ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή ἀποτελεῖ τήν καρδιά τοῦ Ἐκ­κλησιαστικοῦ ἔτους, τήν ἀκένωτη πηγή πού διαποτίζει μέ τά ψυχωφελῆ νάματά της τήν λειτουργική μας ζωή καί καταυγάζει μέ φῶς Χριστοῦ τήν ὀρθόδοξη χριστιανική μας εὐσέβεια.

«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν», ἀνοίγει καί πάλι τίς πύλες του καί ἡ Ἐκκλησία καλεῖ ὅλους ἐμᾶς, τά παιδιά της, νά εἰσέλθουμε σέ αὐτό. Ὅπως οἱ ἀθλητές μέ ἀποφασιστικότητα καί χαρά εἰσέρχονται στό στάδιο γιά νά ἀγωνισθοῦν καί νά νικήσουν, ἔτσι καί ἐμεῖς εἰσερχόμασθε μέ ὑψηλό φρό­νημα στήν ἱερή περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, πού ἀποτελεῖ τό δικό μας πνευματικό στάδιο γιά νά ἀγωνισθοῦμε γιά τήν κατά Θεόν προκοπή μας.

Εἰσερχόμασθε γιά νά ἀγωνισθοῦμε νομίμως, κατά τήν προτροπή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου (Β’ Τιμ. 2, 5), γιά τήν κατάκτηση τῶν ὑψηλῶν κορυφῶν τοῦ πνεύματος, πού μᾶς φέρνουν κοντύτερα στόν ποθεινότατο Σωτήρα μας, Ἰησοῦ Χριστό. Ἐφόδιά μας σ’αὐτόν τόν σκληρό ἀγώνα κατά τῆς ἀσωτίας καί τῆς ὑπαρξιακῆς φτώχειας εἶναι ἡ ὑψοποιός προσευχή, ἡ μυσταγωγική θεία λατρεία, ἡ θεάρεστος νηστεία στήν διπλή της διάσταση, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ ἐγκράτεια, ἡ ἀμνησικακία, ἡ σωφροσύνη, ἡ μετάνοια, τό χαροποιόν πέν­θος, ὁ τελωνικός στεναγμός, τά δάκρυα, ἡ διά τῆς πίστεως ἐγκατάλειψη στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Πατέρα καί κυρίως ἡ ταπεινοφροσύνη ἡ ὁποῖα κεφαλοποιεῖ καί περιφρουρεῖ ὅλες τίς ἀρετές.

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή προβάλλει ἐνώπιον ὅλων μας, πρωτί­στως ὡς ἕνα σωτήριο κάλεσμα γιά μετάνοια. Ἀτελής καί ἀδύναμη ἀπό μόνη της ἡ ἀνθρωπίνη φύση μας εὔκολα παρασύρεται καί δελεάζεται ἀπό τά θέλγητρα τῆς ἁμαρτίας ὑποκύπτοντας σέ αὐτήν. Κατά τόν λόγο τῆς Ἁγίας Γραφῆς κανένας δέν εἶ­ναι καθαρός ἀπό τόν ρύπο τῆς ἁμαρτίας, ἔστω καί ἄν εἶναι μία μόνο ἡμέ­ρα ἡ διάρκεια τῆς ζωῆς του πάνω στή γῆ (Ἰώβ 4, 4 -5). Διά τοῦτο καί ὅλοι μας ἔχουμε ἀνάγκη μετανοίας.

Ἡ νηπτική καί θεραπευτική παράδοση τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκ­κλησίας μας θεωρεῖ ὅτι ἡ ἁμαρτία ρυπαίνει καί πληγώνει θανασίμως τήν ψυχή μέ ἀποτέλεσμα ὁ ρύπος αὐτός τῆς ψυχῆς, ὡς τεῖχος ὑψηλό καί ἀπροσπέλαστο, νά ἐμποδίζει τόν ἄνθρωπο νά προσεγγίσει τόν Θεό. Διά τοῦτο καί ὁ θεῖος θεολόγος Γρηγόριος τονίζει «Θεοῦ γάρ ἀλλοτρίωσις ἡ ἁμαρτία». Αὐτήν τήν ἀλήθεια σημειώνει διά τοῦ προφήτου του Ἰερεμίου ὁ ἴδιος ὁ Θεός στόν λαό του λέγων: «Γνῶθι καί ἰδέ ὅτι πικρόν σοι τό ἐγκαταλιπεῖν σε ἐμέ» (Ἰερ. 2,19). Εἶναι ἀφάνταστα πικρό νά ἐγκαταλείπει ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό καί νά ζῆ μάκρυά Του. Τό διαπιστώνουμε ὅλως ἰδιαιτέρως σήμερα.

Ἡ χριστιανική μας ζωή καί ὁ διά τῆς μετανοίας πνευματικός μας ἀγώνας ἔχουν νόημα καί στόχο. Ὕψιστος σκοπός τῆς ζωῆς μας εἶναι ἡ θε­οκοινωνία, ἡ κατά χάριν ἕνωσίς μας μέ τό Θεό. Αὐτό ἐξάλλου ὑπαινίσσε­ται καί τό στόμα τοῦ Χρι­στοῦ, ὁ θεῖος Παῦλος, ὅταν μᾶς προτρέπει νά ἐνδυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φω­τός. Ἔνδυμά μας ὅπως καί ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ νέος Θεολόγος τονίζει εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, τόν Ὁποῖον ἐνδυθήκαμε κατά τήν ἱερώτατη στιγμή τοῦ βαπτίσματός μας, καθώς «ὅσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθημεν, Χριστόν ἐνεδύ­θημεν». Ἰδού λοιπόν γιατί ὁ ἱερός Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ὀνομάζει τήν με­τάνοια «ἀνάκλησιν Βαπτίσματος», ἐπιστρο­φή δηλαδή στήν χάρη καί τήν καθαρότητα πού εἶχαμε τήν στιγμή τοῦ βαπτίσματός μας. Ἡ γεμάτη ταπεί­νωση με­τάνοια ὡς προϋπόθεση καί πο­ρεί­α ζωῆς, ὡς ἀπόφαση ἀλλαγῆς τοῦ νοός, χαριτώνει τόν ἄνθρωπο καί ἑλκύ­ει τήν θεία χάρη, ἡ ὁποῖα θερα­πεύει τίς πληγές τῆς ἁμαρτίας καθαρί­ζει τόν ἔσω τῆς καρδίας ἄνθρωπο, φωτίζει τόν ἡγεμόνα νοῦν καί ἀποκα­θιστᾶ τόν ἄνθρω­πο ὡς υἱόν ἀγαπημένο στό σπίτι τοῦ Οὐρανίου Πατέρα.

Μέσα ἀπό τήν μετάνοια ὁ ἀγωνιζόμενος χριστιανός μπορεῖ νά κρα­τᾶ ἐνεργές καί νά ἀνανεώνει τίς βαπτισματικές του δωρεές καί ὑπο­σχέσεις, οἱ ὁποῖες τοῦ ἐξασφαλίζουν τήν θεία υἱοθεσία, τήν καινή ἐν Χριστῷ ζωή. Αὐτή ἡ ζωή εἶναι ἕνα βαθύ καρδιακό βίωμα, ὅπου τό Ἅγιον Πνεῦμα μᾶς πληροφορεῖ μυστικῶς, «ὅτι Ἀββᾶ ὁ Πατήρ» (Γαλ. 4, 6), ὅτι δηλαδή ὁ Θεός εἶναι φιλόστοργος πατέρας μας καί ἐμεῖς γνήσια παιδιά Του. Συναθλητή, ἀγωνοθέτη, ἀλλά καί ἔπαθλο σ’ αὐτόν τόν ἀγῶνα ἔχουμε τόν ἴδιο τόν Χρι­στό.

Ἡ μετάνοια δέν εἶναι ὅμως μόνον ἐπιλογή ἀνθρωπίνη, εἶναι ἕνα μυστή­ριο, ἕνα δώρημα τῆς θείας ἀγάπης. «Διά τοῦτο, λέγει ὁ Κύριος, εἴρηκα ὑμῖν, ὅτι οὐδείς δύναται ἐλθεῖν πρός με, ἐάν μή ᾖ δεδομένον αὐτῷ ἐκ τοῦ Πατρός μου» (Ἰω. 6, 65). Ἡ σπουδή στά ἱερά κείμενα καί τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μᾶς διδάσκει πώς ἡ ἀληθής με­τάνοια εἶναι μία ποιότητα ψυχῆς, ἕνα ἄθλημα ἐλευθερίας, ἕνας συγ­κλονι­στικός σεισμός, πού ψηλαφᾶται καί γνωρίζεται σέ πρόσωπα. Στόν τελώνη, στόν ἄσωτο υἱό, στήν ὁσία Μαρία τήν Αἰγυπτία, στούς Ἀποστό­λους Πέτρο καί Παῦλο, στόν εὐγνώμονα ληστή καί σέ τόσες ἄλλες ἁγίες μορφές πού ἡ Ἐκκλησία, τό ἁγιασμένο ἐργαστήριο τῆς σωτηρίας μας, προβάλλει διδα­κτικῶς ἐνώπιόν μας καθημερινῶς ὥστε νά γνωρίσουμε καί ἐμεῖς τό ποιόν, τό ἦθος καί κυρίως τήν δύναμη τῆς μεγάλης αὐτῆς ἀρετῆς, περί τῆς ὁποί­ας τό χρυσό στόμα τῆς Ἐκκλησίας λέγει: «Ἡ μετάνοια φάρ­μακον ἐστί τῶν πλημμελημάτων, δαπάνημα τῶν παρανομι­ῶν, παρρησία πρός τόν Θεόν, ὅπλον κατά τοῦ διαβόλου, σωτηρίας ἐλπίς, ἀπογνώσεως ἀναίρεσις. Αὕτη τόν οὐρανόν ἀ­νοίγει, αὕτη εἰς τόν παράδεισον εἰσάγει». (Ἱερός Χρυσόστο­μος, Ε.Π.Ε. 30, 286).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ὁ μέγας τῆς μετανοίας διδάσκαλος, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστο­μος μᾶς δείχνει παιδαγωγικῶς καί συμβουλευτικῶς τούς δρόμους αὐτῆς τῆς εὐλογημένης συναντήσεώς μας μέ τόν Χριστό, λέγων: «Θά σᾶς εἶπω τάς ὁδούς τῆς μετανοίας. Πρώτη: Ἡ καταδίκη τῶν ἁμαρτημάτων μας. Δεύτερη: Νά μήν μνησικακῆς ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν, νά συγκρατῆς τήν ὀργήν σου, νά συγχωρῆς τά ἁμαρτήματα τῶν συνανθρώπων σου. Τρίτη: Προσευχή θερμή καί εἰλικρινής πού νά πηγάζῃ ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς σου. Τέταρτη: Ἡ ἐλεημοσύνη, διότι αὐτή ἔχει πολλή καί ἀπερίγραπτη δύναμη. Πέμπτη: Ἡ μετριοφροσύνη καί ἡ ταπεινοφρο­σύνη, πού ἐκμηδενίζουν τήν φύση τῶν ἁμαρτημάτων ὄχι λιγότερο ἀπό τούς ἄλλους τρόπους» (Ε.Π.Ε. 31, 92). Καλή μετάνοια, πατέρες καί τέκνα ἐν Κυρίῳ περιπόθητα. Εὐλογημένη καί σωτήρια Μεγάλη Τεσσαρα­κοστή! Καλή Ἀνάσταση!

Διάπυρος εὐχέτης ὅλων σας πρός τόν Κύριον

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος

Εγκύκλιον Σημείωμα – Μήνυμα ἐπί τῷ νέῳ ἔτει 2022

ΜΗΝΥΜΑ ΕΠΙ ΤΩ ΝΕΩ ΕΤΕΙ

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ ἄπειρη φιλανθρωπία καί τό ἔλεος τοῦ ἁγίου Θεοῦ μᾶς ἀξιώνουν νά εἰσοδεύουμε σήμερα σέ μία νέα χρονιά, τό σωτήριο ἔτος 2022 ἀπό τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ζώντας μέσα στόν ραγδαίως μεταβαλλόμενο καί ταραχώδη κόσμο τῶν θεα­ματικῶν ἐπιτυχι­ῶν ἀλλά καί τῶν τραγι­κῶν ἀστοχιῶν καί τῶν ποικίλων κρίσεων, καλεῖται νά ἰσορροπήσει ἀνάμεσα στήν αἰσιοδοξία καί τόν φόβο, τήν ἐλπίδα καί τήν ἀγωνία γιά τό αὔριο, πού φαντάζει τόσο ἀπρόβλεπτο.

Ὁ Θεός καί οὐράνιος Πατέρας μας ὅμως, σ’ αὐτούς τούς πικρούς και­ρούς παραμένει μαζί μας στό θεανδρικό πρόσωπο τοῦ θείου Ἐμμανουήλ, μέσα ἀπό τό σωτήριο καί ἁγιαστικό ἔργο τῆς Ἐκ­κλησίας Του, μέσα ἀπό τόν ἐπίπονο ἀγώνα ἐκείνων πού ἐπιμένουν νά ἀντιστέκονται στόν εὐτελισμό, τήν ἀπαξίωση καί ἀποϊεροποίηση τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου. Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός μοιράζε­ται τήν ζωή μας ὡς πρωτότοκος ἀδελφός μας, συμπαραστέ­κεται στόν ἀγώνα μας, ἁγιάζει, ἱεροποιεῖ καί ἰσχυροποιεῖ τήν ὕπαρξή μας, φωτίζει τά ἀνθρώπινα ἀδιέξοδα καί ὑπερνικά τούς φόβους. Αὐτή ἡ βεβαιότητα δυναμώνει καί ἐμπνέει τήν ἐλπίδα, τήν πίστη, τίς ἀντοχές μας. Μᾶς κρατᾶ ὀρθίους στίς περιπέτειες τῆς ζωῆς. Ὁ Θεός συμπορεύεται μαζί μας στήν χαρά καί τήν θλίψη, στήν ἐπιτυχία καί τήν ἀποτυχία, στήν ὑγεία καί στήν ἀσθένεια, στόν καθημερινό μας πολύμοχθο ἀγῶνα γιά τούτη τήν ζωή.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ σημερινή ἑόρτιος ἡμέρα, ἡ πρώτη τοῦ νέου ἔτους, μᾶς ὑπενθυμίζει μέ τόν πλέον δυνατό τρόπο ὅτι ἡ ζωή μας ὁλόκληρη διατελεῖ ὑπό τήν φιλόστοργη πρόνοια τοῦ ἁγίου Θεοῦ πού χαρίζει νόημα, προοπτική, ἀσφάλεια καί δύναμη στήν ζωή μας. Διδασκόμενοι ἀπό τίς γλυκές καί τίς πικρές ἐμπει­ρίες τοῦ παρελθόντος, μέ χρηστές ἐλπίδες καί εὐγενῆ ὁράματα, ἀλλά πρωτίστως μέ ἐμπιστο­σύνη στό ἔλεος καί στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς χαρίζει τήν πα­ροῦσα ζωή, καί μᾶς καλεῖ μέ τήν χάριν Του καί τόν προ­σωπικό μας ἀγῶνα νά τήν ζήσουμε ὡς προανάκρουσμα καί πρόγευση τῆς ὄντως ζωῆς, ἄς ἀξιοποιήσουμε ἐπωφελῶς τό ταξίδι μας στόν χρόνο καί τήν εὐθύνη. Μέ ὡριμότητα καί σύνεση ἄς σταθοῦμε στό ὕψος τῶν κρισίμων περιστάσεων καί ἄς ἀγωνισθοῦμε μέ πίστη καί φιλότιμο, ὥστε ἡ ζωή μας νά γίνῃ ζωή Χριστοῦ, ζωή ἀφιερωμένη στόν συνάνθρωπό μας, τόν ἄλλο ἑαυτό μας, τόν πλησίον μας, γιατί πράγματι «ζωή πού δέν μοιράζεται εἶναι ζωή κλεμμένη».

Εὔχομαι ὁλοψύ­χως ὁ φιλάνθρωπος Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός, καί δημιουργός τοῦ ἐγκόσμιου χρόνου, νά εὐλογήσει δα­ψιλῶς τό νέο ἔτος 2022 ἀπό τόν ἀκένωτο πλοῦτο τῆς χάριτός Του, ὥστε νά εἶναι γιά ὅλους μας, τόν ἱερό κλῆρο, τίς μοναστικές ἀδελφό­τητες, τόν φιλόχριστο λαό τῆς θεοφυλάκτου καί ἐνδόξου ἐπαρχίας μας, ἀλλά καί τήν πατρίδα μας καί τόν κόσμο ὁλόκληρο, ἔτος εὐλο­γίας, μετα­νοίας, ἁγια­σμοῦ, σωτηρίας, ἀγάπης, εἰρήνης, ὑγείας καί πνευ­ματικῆς προόδου.

Χρόνια πολλά, μέ ὑγεία καί κάθε προκοπή.
Εὐλογημένο καί σωτήριο τό νέο ἔτος 2022.

Μετ’ εὐχῶν πατρικῶν καί ἀγάπης πολλῆς

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Σερρῶν καί Νιγρίτης Θεολόγος