Πατερικά άνθη στην κοίμηση της Θεοτόκου

Πατερικά άνθη στην
κοίμηση της Θεοτόκου

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγίας μας. Όλοι οι πιστοί καταφεύγουμε με τις θαυμάσιες «Παρακλήσεις» στη Χάρη της και νοιώθουμε, ανάλογα με την πίστη μας, τη βοήθειά της και την παρουσία της στη ζωή μας.

Η φράση του Απολυτικίου της εορτής της «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» «ἐν τῇ κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε» επαληθεύεται διαρκώς στη ζωή της Εκκλησίας και επιβεβαιώνεται καθημερινά από την προσωπική εμπειρία μας. Δεν μας εγκατέλειψε αναχωρώντας με τον θάνατο από τον κόσμο. Είναι μαζί μας, με τα θαύματα που επιτελεί με τη μεσολάβησή της στον Υιό και Θεό της χάριν εκείνων οι οποίοι ζητούν ταπεινά και με πίστη τις πανίσχυρες πρεσβείες της.

Ως έκφραση θερμής ευγνωμοσύνης για την πολυποίκιλη βοήθειά της στον καθένα μας προσωπικά, και γενικότερα στον φιλόχριστο και θεοτοκόφιλο λαό μας, παραθέτουμε λίγα πνευματικά άνθη από θαυμάσιες ομιλίες στην εορτή της κοιμήσεως ορισμένων αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας.

«Ὤ πῶς ἡ πηγή τῆς ζωῆς πρός τήν ζωήν διά μέσου θανάτου μετάγεται», αναφωνεί ο ιερός Δαμασκηνός…

«Τί τοίνυν τό περί σέ τοῦτο μυστήριον ὀνομάσωμεν· θάνατον; ἀλλά καί φυσικῶς ἡ πανίερος καί μακαρία σου ψυχή τοῦ πανολβίου καί ἀκηράτου σου χωρίζεται σώματος, ὅμως οὐκ ἐναπομένει τῷ θανάτῳ οὐδ’ ὑπό τῆς φθορᾶς διαλύεται. Ἧς γάρ τικτούσης ἀλώβητος ἡ παρθενία μεμένηκε, ταύτης μεθισταμένης ἀδιάλυτον τό σῶμα πεφύλακται καί πρός κρείττονα καί θειοτέραν σκηνήν μετατίθεται».

Ω πώς εκείνη που γέννησε την Πηγή της ζωής μεταφέρεται διά μέσου του θανάτου προς την ζωή! Να ονομάσουμε θάνατο αυτό το μυστήριο που συμβαίνει με σε; Αλλ’ εάν και εχωρίσθη η παναγία και μακαρία ψυχή σου από το πανευτυχές και αμόλυντο σώμα σου, όπως συμβαίνει με τον θάνατο κάθε ανθρώπου, όμως το σώμα σου δεν παραμένει μόνιμα στον θάνατο, ούτε διαλύεται από την φθορά. Διότι αυτής της οποίας η παρθενία έμεινε άθικτη, όταν γεννούσε τον θεάνθρωπο, αυτής και το σώμα, όταν ήλθε η ώρα να αναχωρήσει από τον παρόντα κόσμο, φυλάχθηκε αδιάλυτο και μετετέθη προς καλυτέρα και θειοτέρα ζωή (PG 96, 713-716).

«Σέ τάφος ἔχειν οὐ δύναται», προσθέτει ο άγιος Ανδρέας Κρήτης …

«Ἅδης κρατεῖν οὐκ ἰσχύει σου… Ἄπιθι τοίνυν, ἄπιθι σύν εἰρήνῃ. Μεταναστεύου τῶν ἐν τῇ κτίσει μονῶν· ἐξιλάσκου τόν Κύριον ὑπέρ τοῦ κοινοῦ πλάσματος».

Δεν μπορεί να σε κρατήσει ο τάφος. Δεν έχει δύναμη να σε έχει φυλακισμένη ο Άδης… Φύγε λοιπόν, φύγε ειρηνική. Αναχώρησε από τις γήινες διαμονές και ικέτευε και εξιλέωνε τον Κύριο για όλους εμάς τους συνανθρώπους σου. (PG 97, 1100).

«Ὅν τρόπον καί ὁ σός Υἱός καί πάντων Θεός», συμπληρώνει ο άγιος Γερμανός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, «… τοῦ ὁμοίου σαρκικῶς ἀπεγεύσατο θανάτου· παραδοξάσας δηλαδή, κατά τόν ἴδιον αὐτοῦ καί ζωοποιόν τάφον καί τό σόν τῆς κοιμήσεως ζωοπαράδεκτον μνῆμα· ὥστε ἀμφοτέρων σώματα μέν ἀφαντάστως ὑποδεξαμένων, διαφθοράν δέ μηδαμῶς ἐνεργησάντων. Οὐδέ γάρ ἐνεδέχετό σε θεοχώρητον οὖσαν ἀγγεῖον, τῆς ἀναλύσεως νεκροφθόρῳ διαρρυῆναι χοΐ: Ἐπειδή γάρ ὁ κενωθείς ἐν σοί, Θεός ἦν ἀπ’ ἀρχῆς, καί ζωή προαιώνιος, καί τήν Μητέρα τῆς Ζωῆς σύνοικον ἔδει τῆς Ζωῆς γεγονέναι…».

Όπως δηλαδή ο Υιός σου και Θεός των όλων εγεύθη κατά την σάρκα του τον ίδιο θάνατο και όπως δόξασε τον δικό του ζωοποιό τάφο, έτσι δόξασε και το δικό σου μνήμα, που εδέχθη κατά την κοίμησή σου Σε την Μητέρα της ζωής. Και οι δύο τάφοι δέχθηκαν μεν, χωρίς να φαντάζονται, κάτι ξεχωριστό, τα σώματα και των δύο, αλλά δεν ενήργησαν καμιά διαφθορά σ’ αυτά. Διότι δεν ήταν δυνατόν συ που ήσουν δοχείο που εχώρησε τον Θεό να διαλυθείς στο χώμα της νεκρώσεως. Επειδή Αυτός που εταπεινώθη και εκυοφορήθη μέσα σου ήταν εξ αρχής Θεός και ζωή προαιώνιος, έπρεπε και συ, η Μητέρα της Ζωής, να γίνεις σύνοικος με την Ζωή, με τον Υιό σου, στα ουράνια (PG 98, 345-8).

Το σώμα της υπεραγίας Θεοτόκου, σημειώνει και ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, «μικρόν παραμεῖναν τῇ γῇ καί αὐτό συναπῆλθε… Καί τοίνυν ἐδέξατο μέν ὁ τάφος ἐπί μικρόν, ἐξεδέχετο δέ καί ὁ οὐρανός τήν καινήν γῆν ἐκείνην, τό πνευματικόν σῶμα… τό ἁγιώτερον ἀρχαγγέλων».

Το ιερό σώμα της, αφού παρέμεινε για λίγο στη γη, έφυγε κατόπιν κι αυτό στους ουρανούς με την ψυχή της. Δέχθηκε λοιπόν το σώμα της ο τάφος για μικρό χρονικό διάστημα, δέχθηκε δε τελικώς και ο ουρανός το σώμα της, την καινή εκείνη γη, που ανεκαινίσθη από τον Υιό και Θεό της που κατοίκησε μέσα της, το πνευματικό και άγιο εκείνο σώμα… που είναι αγιότερο από τους αρχαγγέλους («Η Θεομήτωρ», έκδοση Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, Αθήναι 1968, σελ. 214-216).

«Μόνη αὕτη νῦν μετά τοῦ θεοδοξάστου σώματος σύν τῷ Υἱῷ τόν οὐράνιον ἔχει χῶρον», τονίζει και ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς· «οὐ γάρ εἶχε κατέχειν εἰς τέλος γῆ καί τάφος καί θάνατος ζωαρχικόν σῶμα καί θεοδόχον».

Μόνη η Θεοτόκος τώρα, προ της Δευτέρας δηλαδή Παρουσίας, βρίσκεται με το θεοδόξαστο σώμα της μαζί με τον Υιό της στον ουράνιο Παράδεισο. Διότι δεν μπορούσαν να κρατούν παντοτινά η γη, ο τάφος και ο θάνατος το σώμα εκείνο, που έγινε δοχείο του Θεού και πηγή της Ζωής (PG 151, 465).

Ας την ικετεύουμε να ενθυμείται και εμάς εκεί στη δόξα της την ανέκφραστη και να πρεσβεύει και υπέρ ημών στον παντοκράτορα Υιό της.

«Μετέστη πρὸς τὴν ζωὴν»

«Μετέστη πρὸς τὴν ζωὴν»

Μὲ ὕμνους καὶ τιμές, μὲ δόξα καὶ χαρά, μὲ σκιρτήματα ἅγια καὶ ἱερὴ ἀγαλλίαση ἑορτάζει ἡ Ἐκ­κλησία μας τὴ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου. Μυριάδες πιστοὶ τρέχουν στὴ χάρη της, προσκυνοῦν μὲ βαθύτατη εὐλάβεια τὶς ἅγιες εἰκόνες της, ζητοῦν τὶς πρεσβεῖες της, ἐναποθέτουν σ’ αὐτὴν τὶς ἐλπίδες τους, προσεύχον­ται, ὑμνοῦν καὶ χαίρουν καὶ ἀγάλλονται μὲ ὅλο τὸν οὐράνιο κόσμο στὴν ἔνδοξη Κοίμησή της.

Ἀγάλλονται καὶ χαίρουν. Διότι ἡ Κοίμησή της δὲν εἶναι θάνατος ἀλλὰ μετάσταση, εἶναι εἴσοδος θριαμβευτικὴ «πρὸς τὴν λίαν κρείττονα καὶ θειοτέραν σκηνήν… εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων», στὰ θεῖα σκηνώματα τοῦ οὐρανοῦ. Εἶναι πέρασμα ἀπὸ τὴν πρόσκαιρη καὶ γεμάτη ταλαιπωρίες ἐπίγεια ζωὴ στὴν αἰώνια καὶ πανευφρόσυνη ζωὴ τοῦ οὐρανοῦ.

Πράγματι! Πόσες θλίψεις καὶ δάκρυα σ’ αὐτὴ τὴ ζωή! Ποιὰ θλίψη πέρασε καὶ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ποιὰ ρομφαία πλήγωσε τὴν παναγία ψυχή της, ὅταν εἶδε τὸν Υἱὸ καὶ Θεό της κρεμασμένο στὸ Σταυρό! Ἐκεῖνος ἦταν ὁ ἅγιος τῶν ἁγίων, ὁ ἀναμάρτητος καὶ πανάμωμος Υἱός της. Ὁ θάνατός του ἡ μεγαλύτερη ἀδικία ποὺ ἔγινε ποτὲ στὴ γῆ. Καὶ ἡ ψυχή της, ἡ παναγία ψυχή της, λεπτὴ καὶ εὐαίσθητη, πῶς ὑπέφερε τὴν ὀδύνη τοῦ φρικτοῦ ἐκείνου θανάτου!

Ἀλλὰ τώρα δὲν ὑπάρχει ὀδύνη, δὲν ὑπάρχει θλίψη καὶ πόνος καὶ θάνατος. Τώρα εἰσέρχεται ὡς βασίλισσα στοὺς οὐρανοὺς γιὰ νὰ στολισθεῖ μὲ τὴ δόξα τοῦ Υἱοῦ της καὶ νὰ ζήσει τὴν ἀνέκφραστη χαρὰ τοῦ οὐρανοῦ, τὴ ζωὴ τὴν ἀνώτερη καὶ αἰώνια, τὴ σταθερή, τὴ μόνιμη καὶ ἀμετάβλητη κατάσταση τοῦ οὐρανοῦ. «Ζωῆς ἀϊδίου καὶ κρείττονος ὁ θά­νατός σου γέγονε διαβατήριον, Ἁγνή, ἐκ τῆς ἐπικήρου πρὸς θείαν ὄντως καὶ ἄρρευστον μεθιστῶν σε, ἄχραντε», ψάλ­λει ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος.

«Μετέστη πρὸς τὴν ζωήν», πρὸς τὴν αἰώνια καὶ ἀληθινὴ ζωή. Μετέστη πρὸς Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ ζωή, ποὺ εἶπε «ἐγώ εἰμι ἡ ζωή», ποὺ εἶναι ὁ ἴδιος ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς καὶ χαρίζει τὴν πραγματικὴ ζωή (Ἰω. ιδ΄ 6). Πῶς ἀντίκρισε τὴ δόξα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ στὴ βασιλεία Του! Τὸν εἶχε δεῖ στὴν ἄκρα ταπείνωση τοῦ Σταυροῦ, ὑβρισμένο, αἱμόφυρτο, ἐγκαταλελειμμένο ἀπ’ ὅλους. Καὶ τώρα τὸν βλέπει μέσα σὲ ἀπειράριθμο πλῆθος ἀγγέλων, νὰ λάμπει ἐκτυφλωτικὰ καὶ νὰ φωτίζει τὰ σύμπαντα. Καὶ αὐτὴ τὴ δόξα τὴν ἀντανακλᾶ καὶ ἡ ἴδια. Περίλαμπρα δοξασμένη κοντὰ στὸν πανένδοξο Υἱό της.

«Μετέστη πρὸς τὴν ζωήν, Μήτηρ ὑ­πάρχουσα τῆς ζωῆς». Πορεύθηκε πρὸς Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ ζωή, αὐτὴ ποὺ Τὸν ἔφερε στὴ ζωή. «Τὴν ζωὴν ἡ κυήσασα πρὸς ζωὴν μεταβέβηκας τῇ σεπτῇ Κοιμήσει σου τὴν ἀθάνατον», ψάλλουμε στοὺς Αἴνους τῆς ἑορτῆς. Πορεύεσαι ἐνῶ σὲ δορυφοροῦν Ἄγγελοι, Ἀρχὲς καὶ Δυνάμεις, Ἀπόστολοι, Προφῆτες καὶ ὅλη ἡ κτίση καὶ δέχεται ὁ Υἱός σου «ἀκηράτοις παλάμαις τὴν ἀμώμητον ψυχήν σου, Παρθενομῆτορ Θεόνυμφε». Ὁ Χριστὸς δέχεται στὰ πανάχραντα χέρια Του τὴν πανάσπιλη ψυχή της.
Ἐκείνη Τὸν ἔφερε στὴν πρόσκαιρη ἐπίγεια ζωή. Αὐτὸς τὴν δέχεται στὴν αἰώνια οὐράνια ζωή. «…ὡς γὰρ ζωῆς Μητέρα πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν…». Ἐκείνη τὸν ἀποχωρίσθηκε στὴν πιὸ τραγικὴ στιγμὴ τοῦ κόσμου, ὅταν σκοτείνιασε ὅλη ἡ γῆ. Καὶ τώρα Τὸν συν­αντᾶ στὸν πάμφωτο οὐρανό. Τότε ἡ καταισχύνη. Τώρα ἡ δόξα. Τότε ὁ θάνατος. Τώρα ἡ ζωή.

Συναντᾶ αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ ζωή. Τὸ δικαιοῦται. Εἶναι ὁ Υἱός της.

Ἀπολαμβάνει τὴν αἰώνια ζωή. Τὸ δικαιοῦται. Αὐτὴ εἶναι «ἡ κλεὶς τῆς Χριστοῦ Βασιλείας». Εἶναι ἐκείνη «δι’ ἧς ἠνοίχθη παράδεισος». Αὐτὴ διὰ τοῦ Υἱ­οῦ της ἄνοιξε τοὺς οὐρανοὺς καὶ τώρα ἀπολαμβάνει τὴ δόξα τους.
«Μετέστη πρὸς τὴν ζωήν, Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς». Ἀλλὰ ἐνῶ εἶναι στοὺς οὐρανούς, δὲν ἔχει ἐγκαταλείψει τὴ γῆ μας. «Ἐν τῇ κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπεν» ἡ Θεοτόκος Κόρη. Βρίσκεται πάντοτε κοντά μας, εἶναι ἡ ἀκαταίσχυντος προστασία μας, ἡ ἀμετάθετη μεσιτεία πρὸς τὸν Πλάστη καὶ Θεό μας, αὐτὴ ποὺ δὲν περιφρονεῖ τὶς δεητικὲς φωνὲς ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ πρεσβεύει καὶ σπεύδει στὶς ἱκεσίες μας καὶ πάντοτε μᾶς προστατεύει καὶ σώζει ἀπὸ τοὺς ὁρατοὺς καὶ ἀόρατους ἐχθρούς μας.

Σ’ αὐτὴν νὰ καταφεύγουμε μὲ πίστη καὶ ταπείνωση. Γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας, γιὰ τὸ ἔθνος μας καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο, ποὺ κινεῖται, δυστυχῶς, σὲ τροχιὰ θανάτου τοὺς τελευταίους καιροὺς καὶ βυθίζεται στὸ σκοτάδι. Καὶ νὰ παρακαλοῦμε, Αὐτὴ ποὺ εἶναι ἡ μήτηρ τῆς ζωῆς καὶ «μετέστη πρὸς τὴν ζωήν», νὰ φωτίσει τὸν νοῦ μας, νὰ ἀλλάξει τὶς πορεῖες μας καὶ νὰ μᾶς ὁδηγήσει διὰ τῆς ὁδοῦ τῆς μετανοίας σ’ Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ ζωὴ καὶ τὸ φῶς, ὁ μόνος ἀληθινὸς καὶ αἰώνιος, ὁ ζωοδότης Χριστός.

Πηγή: https://www.osotir.org